3079 - Við erum fyrir

Það eru næstum allir hættir að lesa bloggið mitt enda er það hundleiðinlegt. Engin furða þó lesendum fari fækkandi. Ekki hef ég status sem áhrifavaldur. Til þess þarf víst miklu fleiri lesendur.

„Búum öldruðum áhyggjulaust ævikvöld“. Fáir frasar eru jafnmisnotaðir í pólitískum tilgangi og þessi. Við sem eldri erum vitum þetta ósköp vel. Samt kjósum við þessa vitleysinga aftur og aftur til þess að fara með mál okkar og annarra. Horfum bara á þetta raunsætt. Við erum fyrir. Allir vita það og okkar hlutverki er lokið. Ef hent er í okkur nógu miklu af peningum og þess gætt að hafa heilsugæsluna og þessháttar ekki alltof dýra megum við svona heildstætt séð eiga okkur.

Náttúran hefur búið þannig um hnútana að um leið og við höfum komið afkomendum okkar sæmilega til manns er okkar hlutverki lokið. Ég er ekki að efast um góðan hug allra þeirra einstaklinga sem koma að umönnun okkar. Afkomendur okkar reyna flestir af fremsta megni að aðstoða okkur við að lifa sem lengst. Tilgangurinn er samt enginn nema að fjölga ævidögunum. Sem í sjálfu sér er ágætt, en leysir engan vanda.

Lítum bara á Bretadrottningu. Sonur hennar er kominn vel yfir sjötugt og búinn að bíða lengi eftir því að taka við. Ekki má segja henni að hætta þessari vitleysu því ekki er víst að hann yrði neitt skárri. Sennilega yrði hann bara verri og sonur hans yrði að bíða ellinnar til þess að geta tekið við. Hver er tilgangurinn?

Ástæðan fyrir því að ég geri Breta að umtalsefni hér er sú að við Íslendingar lítum greinilega á Breta og þá sérstaklega Englendinga sem einhvers konar fyrirmyndir. Enski fótboltinn nýtur mikillar virðigar hér, þó hann sé fremur lélegur. Af einhverjum ástæðum eru samt miklir peningar þar og í afreksíþróttum yfirleitt. Sérstaklega boltaíþróttum eins hundleiðinlegar og þær eru nú í rauninni. Hér á Íslandi er það að minnsta kosti þannig. Nei, þá er nú skárra að vera með öllu ábyrgðarlaus. Eins og við gamlingjarnir viljum gjarnan vera.

Einskonar dagbók á þetta víst að vera. Um helgina síðustu tók Bjarni þátt í utanvegahlaupinu „Hengill ultra“ Honun tókst ekki að ljúka sínu 50 kílómetra hlaupi. Enda var vitlaust veður og hann datt og slasaðist á hendi sem hann bar auðvitað fyrir sig. Fór úr liði og brotnaði víst á einum fingri. Þetta var greinilega erfitt hlaup. Sjálfur fór ég ásamt Áslaugu, Hafdísi og Bjössa uppað Sleggjubeinsskarði til að hvetja Bjarna og leist satt að segja ekkert á veðrið. Áður fórum við að Varmármótum og þar var veðrið alveg skaplegt.

Einhver mynd.

3078 - Fésbók

Það er nú eiginlega of langt gengið að blogga nær daglega hér á Moggablogginu (já, ég er tekinn uppá því aftur) og vera þar að auki að flækjast á Fésbókinni. Kannski tek ég það fyrirbrigði í sátt aftur. Eyddi nefnilega aldrei aðganginum mínum og auglýsti bloggin grimmt þar. Las að vísu ekki bréf og þessháttar á þeim slóðum þó síminn væri sífellt að senda mér allskonar upplýsingar. Var nefnilega að enda við að setja vísukorn á Boðnarmjöð. Þar er margt misheppnað og sakar varla þó ég bætist í þann hóp.

Margt er mannanna bölið
og misjafnt drukkið ölið.

Var einu sinni sagt í „heimsósómakvæði“. Mér finnst óþarfi að rjúka upp til handa og fóta útaf svokölluðum njósnum. Vita ekki allir að stórfyrirtæki fá það sem þau vilja, í krafi auðs og áhrifa? Nei, ég er ekki að tala um Samherja, enda er það smáfyrirtæki. Þó það sé kannski stórt á íslenskan mælikvarða. Ég er að tala um „alvöru“ alþjóðleg fyrirtæki, sem segja stórþjóðum fyrir verkum.

Nú þarf ég líklega að flýta mér að senda þetta út í eterinn, svo það verði ekki úrelt. Stutt er það að minnsta kosti.

Einhver mynd.

3077- Skórinn Þorgeirs

Um daginn dreymdi mig undarlegan draum. Mér fannst við vera að flytja. Af einhverjum dularfullum ástæðum var heill haugur af skóm að aðstoða við flutninginn. Þar á meðal var nýlegur og flottur strigaskór sem Þorgeir í Holti átti. Ekki veit ég hvernig skórnir fóru að því að hjálpa til við flutninginn. En þarna voru þeir. Þetta var í kjallaraíbúð. Ég hafði farið að sofa að flutningunum loknum og vaknaði við læti í krökkunum. Þorgeir var lítill og mínir krakkar líka. Þorgeir vildi að sjálfsögðu fá skóinn sinn aftur. Ég samsinnti því og fór að leita að honum í skúffum sem skórnir höfðu verið settir í. Samt var haugur af þeim enn úti á stétt. Skórinn Þorgeirs fannst ekki og ég var búinn að sætta mig við að þurfa að borga fyrir hann nýja skó. Fór síðan áleiðis í rúmið aftur en mundi þá allt í einu eftir því að ekki höfðu allir skórnir verið settir í skúffurnar, heldur holað niður annars staðar. Verið gæti að títtnefndur skór væri þar og ég sneri samstundis við og þarmeð vaknaði ég og draumurinn varð ekki lengri. Kannski gerðist margt fleira í þessum draumi, en þetta voru aðalatriðin eða að minnsta kosti það sem ég man helst eftir.

Ég ætlaði víst að skrifa um Moggabloggsteljarann í síðasta bloggi. Verst að ég man ekki almennilega hvað ég ætlaði að skrifa. Fór í fyrsta skipti í langan tíma (held ég) niður fyrir 50 á vinsældalistanum, enda skrifaði ég afar sjaldan. Var samt nokkuð fljótur að hífa mig upp aftur þegar ég fór að skrifa næstum daglega. Flettingar voru samt oft miklu fleiri en gestirnir og það túlka ég sem svo að einhverjir séu að skoða mörg blogg hjá mér.

Á þriðjudaginn fór ég í Gamla Kaupfélagið hérna og keypti mat fyrir ferðagjöfina, sem ég hafði næstum gleymt. Á svolítið eftir af annarri, en Áslaug gaf mér sína. Fer kannski aftur í dag eða á morgun.

Aðalfundur húsfélagsins hérna var haldinn í gærkvöldi (miðvikudag) og ekki er margt um það að segja. Stjórnin var endurkjörin eins og búast mátti við. Hingað til hafa stjórnarmenn verið hálfnauðugir í þessu, en það stendur til bóta.

Einhver mynd.

3076 - Smávegis um stjörnufræði

3076 – Smávegis um stjörnufræði

Sagt er að okkar sól sé u.þ.b. 150 milljón kílómetra í burtu. Sem er eins gott því ef hún væri mikið nær væru geislar hennar banvænir. Næsta sól eða stjarna er vist í u.þ.b. fjögurra til fimm ljósára fjarlægð. Ljósið fer ansi hratt yfir eða eina 300.000 kílómetra á sekúndu þannig að á heilu ári fer það nokkuð langt. Það geimfar sem hraðast fer nú um stundir væri u.þ.b. mínútu að fara í kringum jörðina. Með slíkum hraða yrðum við meira en 6 þúsund ár á leiðinni til þessarar stjörnu. Skv. almennu afstæðiskenningunni og miðað við gildandi átrúnað á vísindi og þess háttar er ekki hægt að komast hraðar en ljósið.

Af þessu má draga þá ályktun að ekki verði um ferðir til annarra stjarna að ræða án þess að komast hraðar. Vísindaskáldsögur hafa fyrir löngu leyst þetta vandamál með svokölluðum „warpspeed“ eða „ofurhraða“, en miðað við núverandi þekkingu er hann ekki til. Með langvinnum tilraunum og allskonar heilaleikfimi hefur mönnum þó tekist að búa til svokölluð ormagöng sem sögð eru skyld svartholum, og ferðast þannig á milli stjarna og jafnvel vetrarbrauta, en ég fer ekki nánar útí það enda skil ég það allsekki.

Pláneturnar sem sveima krigum sólina má segja að séu næstu nágrannar okkar. Enn hefur okkur þó ekki tekist að komast til þeirra, en rannsóknartæki hefur okkur að sögn tekist að senda þangað. Mars er sú pláneta sem aðallega verður fyrir ásókn okkar nú um stundir og þar hefur ef til vill þróast einhverskonar líf í fyrndinni. Leikar standa semsagt nokkurnvegin 2:1 lífinu í hag akkúrat núna því líf hefur sennilega aldrei þróast á tunglinu.

Eiginlega ætlaði ég að ræða um Moggabloggsteljarann í þessu bloggi, en það verður víst að bíða betri tíma, því það er um gera, er mér sagt, að hafa bloggin stutt og hnitmiðuð til þess að nokkur nenni að lesa þau.

Einhver mynd.

3075 - Þruma hérna Þorsteinar

Er um þessar mundir að lesa bókina „Háski í hafi“ eftir Illuga Jökulsson. Það er alveg rétt hjá honum að sundkunnáttu var ekki fyrir að fara hjá Íslendingum fram eftir síðustu öld. Sjálfur man ég vel eftir að hafa heyrt því haldið fram að sundkunnátta framlengdi bara dauðastríð þeirra sjómanna sem lentu í sjávarháska. Ein af bernskuminningum mínum er samt sem áður á þá leið að ég sá niðri á þjóðvegi skammt frá réttunum vörubíl sem var með borða festan á framstuðarann hjá sér og á honum stóð: „Syndið 200 metrana“. Enda fór það svo að Íslendingar sigruðu í samnorrænu sundkeppninni og framvegis þýddi ekki mikið fyrir aðrar Norðurlandaþjóðir að keppa við okkur þar.

Held ég hafi nokkrum sinnum sagt frá því að mér kemur venjulega í hug ein vísa á dag. Í dag var það þessi:

Geðið mitt hann gladdi sjúkt
gamla hressti kæru.
Hvað hann gerði það hægt og mjúkt
hafi hann þökk og æru.

Eiginlega er þetta klámvisa, en þó er óhætt að segja að hún sé ekkert dónaleg. Áðan fór ég í morgungöngu eins og ég geri oft. Á leiðinni gerði ég þessa vísu:

Þruma hérna Þorsteinar
þeigi kemur saman.
Virðast báðir Viðreisnar
voðalega er gaman.

Þetta er svosem ekkert góð vísa en hún er rétt gerð og hrynjandin er alveg í lagi. Stundum geri ég vísur eða dettur eitthvað snjallt í hug á morgungöngunni, en þó þykir mér best að hugsa ekki um neitt nema kannski gönguna sjálfa á leiðinni. Samt er ég oft í besta stuðinu snemma á morgnana til að gera eitthvað að gagni. Verst hvað ég vakna stundum seint. Þó er það greinilega ofmetið hjá mörgum að sofa út á hverjum einasta degi.

Nú var ég búinn að skrifa „einhver mynd“ eins og lokaorðin eru oftast hjá mér en þá datt mér í hug þetta með myndirnar. Hugsunin með þeim er að skreyta bloggin smávegis. Ég er samt oft dálítið lengi að ná í þær. Þetta eru nefnilega allt saman endurbirtingar. Næstum allar hef ég tekið sjálfur svo ekki þarf ég að hafa áhyggjur af höfunarréttinum.

Einhver mynd.

3074 - Hugsanir

Hugsanir okkar og hvatalíf er það merkilegasta í lífinu. Hugsanir annarra koma okkur lítið við. Þó er samband okkar við annað fólk greinilega það sem næstmestu máli skiptir. Hversvegna erum við þá alltaf að flækja málið með því að ímynda okkur allan fjandann? Getum við ekki bara sagt eða gert það sem okkur býr í brjósti og látið þar við sitja? Látið bara eins og ekkert sé og séð til hvert það leiðir okkur? Eru það margir sem gera sér rellu útaf því sem við höldum og hugsum?

Þarna er það sem ég held að heimspekin geti komið til hjálpar. Sú viðleitni mannanna að bæta sig sífellt, er hugsalega það sem skilur okkur mest frá hinum svokölluðu „skynlausu skepnum“. Ef litið er hlutlaust á vísindin er ekki hægt að komast á aðra skoðun en þá að framfarir hafi orðið verulegar á umliðnum öldum. Að vísu miðar okkur skelfilega hægt á sumum sviðum en almennt eru framfarirnar miklar.  

Sennilega má segja að matur sé númer þrjú. Það er að segja matur í víðasta skilningi sem hægt er að hugsa sér. Altsvo allt sem við látum ofaní okkur. Semsagt: 1. Hugsun. 2. Samskipti. 3. Matur.

Flokkunin í nákvæmari atriðum gæti svo verið eftir hentugleikum hvers og eins.

Einhverjum kynni að detta í hug að peningar ættu að koma til álita. Svo er þó ekki. Þarna er bara sé um að ræða tölur á blaði. Að vísu hafa þessar tölur auðveldað viðskipti á öllum sviðum. Það finnst mér ekki gera þá að grundvallaratriði.

Til dæmis er vel hægt að hugsa sér að öll vinna sé bara hugsun í hægagangi. Altsvo hægagangshugsun.

Hver nennir að lesa þessi ósköp? Er það ekki eitt að helstu vandamálum nútímans að upplýsingar eru orðnar svo aðgengilegar?

Internetið er á sinn hátt jafnmikil bylting og lausaletur Gutenbergs var á sínum tíma. Líka er hægt að halda því fram að upplýsingaóreiðan hafi haldið innreið sína með því. Á sama hátt og lausaletrið gerði allskyns sérhópum kleyft að gefa út bækur, er hægt að segja að Internetið valdi því að allir (og ég meina allir) geti komið boðskap sínum á framfæri. Þannig skapast upplýsingaóreiðan. Hver og hvernig á að komast að því hvað er satt og rétt. Auðvitað vilja allir hafa það sem sannara reynist, eins og Ari fróði forðum. Þegar tvær eða fleiri hliðar eru á sérhverju máli geta þær tæpast verið allar sannar.

Einhver mynd.

3073 - Mast og fast

Það er nú svoleiðis með mig, að mér dettur jafnan í hug vísa eða vísubrot á hverjum degi. Hef að vísu ekki rannsakað þetta vísindalega en hald mitt er að alltaf sé um nýja og nýja vísu að ræða hvern dag. Það var um daginn, sennilega í gær eða fyrradag sem mér datt óforvarendis í hug eftirfarandi vísubrot:

Kong Christian stod ved höjen mast
og holdt sig fast.

Ég gat ómögulega fundið út hvernig seinni parturinn var. Það get ég þó oft. Þegar ég komst í tölvu, spurði ég Gúgla að þessu. Þá kom í ljós að:

Atli Harðarson heimspekingur skrifaði eitt sinn um þetta mál í Rafritið, sem ég gaf einu sinni út sællar minningar:

Það hefur lengi verið útbreiddur misskilningur meðal íslenskra textafræðinga, málvísindamanna og sagnfræðinga að textinn við lag D. L. Rogerts um Kristján konung byrji svona:

Kong Christian stod ved hójen mast
og holdt sig fast.
Þetta er auðvitað ekki rétt. Nefndur texti er eftir danska ljóðskáldið Johannes Ewald og fyrsta erindið er svona:

Kong Christian stod ved hójen mast
í róg og damp.
Hans værge hamrede saa fast,
at Gotens hjælm og hjerne brast.
Saa sank hvert fjendligt spejl og mast
i róg og damp.
Fly, skreg de, fly, hvad flygte kan.
Hvo staar for Danmarks Christian
i kamp.

Kristján konungur hélt sér sem sagt ekki í mastrið eins og íslenskir textafræðingar, málvísindamenn og sagnfræðingar hafa talið.

Atli Harðarson

Ekki gekk að hafa þetta bara aumlegan útúrsnúning á danskri vísu svo ég flýtti mér að láta mér detta í hug einhverja aðra vísu. Þessi varð fyrir valinu:

Runki fór í réttirnar
ríðandi á honum Sokka.
Yfir holt og hæðirnar
hann lét klárinn brokka.

Nú er ég sennilega kominn í mótsögn við sjálfan mig. Sagði nefnilega áðan að mér dytti óforvarendis (og átti þá við ósjálfrátt) í hug vísa eða vísubrot. Og þá á ég náttúrulega ekki:

Að vinda að því bráðan bug
að láta mér eitthvað detta í hug.

Í dag er víst hvítasunnudagur. Hundurinn Bjartur er búinn að dvelja hjá okkur síðan á föstudaginn. Ekki fylgist hann af mikilli athygli með Evróvision söngvakeppninni í gærkvöldi, en samt gekk Íslendingum nokkuð vel þar.

Einhver mynd.

3072 - Um forsetakosningar

Ef ég ætti að gefa mönnum bloggráð þá væri það helst að hafa bloggin stutt og skrifa helst daglega. Aldrei ætti að spara hugdetturnar og hugsa sem svo að þetta væri ágætt að nota á morgun eða eftir mánuð. Alltaf að láta það flakka. Auðvitað skiptir máli hvernig sagt er frá því, en þannig skapast stíllinn, ef einhver er og greinarmerkjum má alltaf bæta inn í á eftir. Eða láta þau vanta með öllu.

Bók held ég að heiti: „Lablaða hérgula“. Nenni ekki að spyrja Gúgla um þetta. Hugsanlega er þetta tilkomið þannig að læknir hefur ætlað að segja: „Það er nefnilega það. Ég held að þetta sé, ehemm, hérna gula.“ Svolítið þvoglulegur hefur hann líklega verið svo þetta hefur komið svona út. Annars veit ég ekkert um þetta. Kannski þýðir það eitthvað allt annað.

Eiginlega er ágætt að búa hér á Akranesi. Smám saman hefur sú vinnutilhögun þróast hjá okkur hjónunum að ég sé um að vaska upp (með aðstoð uppþvottavélarinnar) og að búa um hjónarúmið (aðstoðarlaust). Konan mín sér um flest annað. Við erum þó með aðskilinn fjárhag og búðarferðir eru svolítið hipsum haps og veldur það stundum sérkennilegum uppákomum. Auk þess er ég ruslamálaráðherra heimilisins og gott ef það embætti er ekki sífellt að hlaða utan á sig.

Fyrstu forsetakosningarnar sem ég man eftir eru kosningarnar 1952 milli séra Bjarna, Ásgeirs Ásgeirssonar og Gísla Jónssonar. Að sjálfsögðu hafði ég ekki kosningarétt þá, enda bara níu ára gamall, en mamma og pabbi fóru að kjósa og ég hef sennilega sagt frá því hér í blogginu áður. Fyrstu forsetakosningarnar sem ég tók þátt í voru hinsvegar á milli Kristjáns Eldjárns og Gunnars Thoroddsen. Þetta var árið 1968 og við áttum heima í Reykjavík þá. Man að samkeppnin milli þeirra var nokkuð hörð og þeir kepptust við að hafa sem fjölmennastar áróðurssamkomur. Gunnar hélt eina slíka í Laugardalshöllinni og tókst vel að fylla höllina af fólki. Stuðningsmönnum Kristjáns þótti að hann gæti ekki verið minni maður og boðuðu svipaðan fund í Höllinni. Ég sótti þann fund og man að svo fullt var að ég varð að standa úti og ekki einu sinni á góðum stað þar. Þar með var ég orðinn sannfærður um að Kristján mundi sigra. Enda fór svo.

Einhver mynd.

3071 - Laugargerði

Einu sinni var ég prófdómari við Laugargerðisskóla á Snæfellsnesi. Þar var bannað að brúka tyggjó. Ég man að ég reifst við Friðrik skólastjóra um þetta bann. Mér þótti það mesti óþarfi. Hann vildi hinsvegar halda því fram að með þessu væri krökkunum haldið frá ýmsu sem verra væri. Nú er svo komið að ég mundi sennilega fallast á rök skólastjórans hvað þetta snertir. Að sumu leyti eru þetta sömu sjónarmiðin og eru varðandi neysluskammtana á eiturlyfjum. Það veldur mikilli úlfúð á Alþingi. Ég er samt ekki að halda því fram að þetta sé með öllu sambærilegt. En svolítið skylt er það.

Hér (að minnsta kost úti á svölum) er komið sumar. Hitinn er mikill þar og ef ekki væri hægt að opna yrði alltof heitt. Svo er allt að grænka hér. Grasið og fleira. Aspartrén eru þó lítið farin að laufgast. Sennilega hefur ekkert næturfrost gert hér undanfarnar nætur.

Áslaug er búin að klippa mig eftir kúnstarinnar reglum og mætti sennilega segja að ég væri sveinstykkið hennar að því leyti. Áður en við förum í reisuna í næsta mánuði er eins gott að vera búinn að æfa sig svolítið.

Ég var andvaka í nótt, eins og venjulega. Áður en að því kom, dreymdi mig allskonar vitleysu. Fannst ég vera í einhverju partýi, þar sem mikið var drukkið. Bílferðir voru útum allar trissur og þessháttar því tilheyrandi og mikið sem gekk á.

Sagt er að Trump-flokkurinn (sem líklega er Repúblikanaflokkurinn) sé að undirbúa valdatöku í Bandaríkjunum árið 2024. Ennþá held ég að enginn hafi látið í ljós efa um að Dónaldurinn geti boðið sig fram þá. Satt að segja held ég að það geti verið tvíeggjað sverð fyrir hann að bjóða sig fram aftur þá. Jafnvel repúblikanar kynnu að vera búnir að fá leið á honum um það leyti. Fjölyrði ekki meira um hann núna. Er ekki þess virði.

Einhver mynd.

3070 - Vinstri stjórn

Fyrsta minning mín af stjórnmálátökum er frá desemberbyrjun 1958. Þá var ég að vinna við uppskipun í Þorlákshöfn, þó ég væri nýorðinn 16 ára. Þar var verið að skipa upp áburði að ég held. Unnið var langt fram á nótt og byrjað eldsnemma daginn eftir. Þá var það sem ég hélt að ég væri skyndilega orðinn alblindur. Ég gat nefnilega ekki með nokkru móti opnað augun. Fljótlega kom þó í ljós að þetta var útaf ryki sem safnast hafði saman í augunum á mér og blotnað þar og orðið að einskonar lími.

Nú, vinstri stjórnin var við völd þegar þetta var og Hermann Jónasson forsætisráðherra hafði beðið verkalýðshreifinguna að bíða í mánuð með 17% hækkun sem koma átti til framkvæmda 1. desember, en verkalýðshreifingin sem einmitt hélt þing sitt um þær mundir neitaði því með öllu. Þá sagði Hermann af sér og eftir nokkurra daga þjark tók minnihlutastjórn Alþýðuflokksins undir forystu Emils Jónssonar við völdum.

Þarna gerði verkalýðshreifingin sennilega afdrifaríka skyssu því með þessu opnaðist fyrir sjálfstæðisflokkinn að komast til valda. Hann hafði verið flokka harðastur varðandi kauphækkanir fram til þessa, en sneri að sjálfsögðu við blaðinu þegar Hermann sagði af sér.

Ég hef sennilega látið í ljós andstyggð á pólitík í þessu bloggi, en þetta er ekki pólitík heldur sagnfræði. Eftir því sem sagt er í bókinni „Ísland í aldanna rás“, er svo.

Ennþá styttist í ferðina miklu sem við hjónakornin ætlum í seint í júní og höfum pantað, með Hafdísar hjálp, gistingu víðs vegar um landið.

Þetta skrifaði ég í gær. Er meira að segja búinn að leggja drög að blogginu á morgun. Er búinn að fara í mína morgungöngu. Síminn vildi ekki með öllu þýðast mig, en er kominn í lag núna. Segi ekki meira. Bless.

Einhver mynd.