2202 - Brennu Njáls saga

Þó ég hafi aldrei pólitískur verið, (a.m.k. finnst mér það ekki sjálfum) hef ég hugsað svolítið um þau mál. Pólitísku flokkarnir hér á landi skipta ekki máli í því sambandi. Þeir eru bara hagsmunasamtök. Aðallega er um þrjár leiðir að velja. Amerísku leiðina, Evrópsku leiðina og þá Skandinavísku. Reyndar eru Suður-Evrópska leiðin og sú Norður-Evrópska alls ekki það sama. Einkenni á Suður-Evrópsku leiðinni þykir mér vera visst kæruleysi. Ábyrgðartilfinning er áberandi í Norður-Evrópu.

Það er ekkert til sem heitir Íslenska leiðin. Við Íslendingar erum bæði fáir og smáir og skiptum afar litlu máli í alþjóðlegum skilningi. Sú blanda af sósíalisma og kapítalisma sem einkennir Skandinavísku leiðina hygg ég að henti okkur Íslendingum best. Undanfarið hefur verið reynt að láta okkur fara Amerísku leiðina, en á margan hátt hentar það illa. Þjóðremba er heldur ekki vænleg til vinsælda. Við erum skrítni frændinn sem stutt er að fara til og að mestu hættulaust. Þannig held ég að flestir túristanna sem hingað koma hugsi.

Stéttaskipting er auðvitað hér á landi eins og víðar. Ekki samt í eins föstum skorðum og víða annars staðar. Að sjálfsögðu skiptir mestu máli hvaða stétt fólki finnst það tilheyra. Í þeim skilningi er engin lágstétt til hér á Íslandi, því öllum finnst þeir vera í millistétt. Jafnvel hástéttarfólki líka. Þannig er það bara alls ekki. Peningar skipta mestu máli um stéttaskiptinguna og ættartengsl að sjálfsögðu líka.

Mörður hét maður....  Margir hafa gefist upp á að lesa Njálu, en kannast samt við upphaf hennar. Þarna er talað um Mörð gígju og sagt að hann hafi búið að Velli í Hvolhreppi. Mágur minn bjó þar eitt sinn og nú mun sú jörð tilheyra syni hans.

Bjarni frændi minn Harðarson hefur skrifað sögu um dótturson þess Marðar, en hann kemur mjög við sögu í Njálu og er oft kallaður Lyga-Mörður. Sú bók (sem Bjarni skrifaði) heitir einfaldlega Mörður og er alls ekki löng. Það er útgáfufélagið Sæmundur sem gefur hana út.

Ekki get ég annað en mælt með henni, þó ég hafi ekki lesið hana. Njálu hef ég þó lesið, en alls ekki oft, eins og sumir segjast hafa gert. Fráhrindandi mjög er lagaþvælan í henni og ættartölurnar, en efnið að öðru leyti stórmerkilegt og snilldarlega skrifað.

„Fjölskyldubrenna“ var víst auglýst á einhverri útihátíðinni. Það er aumlegur útúrsnúningur að gera ráð fyrir að þetta hefði átt að orða öðruvísi. Auglýsendur reyna ávallt að vera sem gagnorðastir.  

Á Akranesi.

Blóm.