793 - "Bloggheimar loga," segir mbl.is

„Bloggheimar loga vegna ákvörðunar forsetans," sagði í fyrirsögn á mbl.is. Ekki varð ég mikið var við þessa loga. Um tíu þúsund manns skrifuðu þó undir beiðni til Ólafs um að skrifa ekki undir lögin um ríkisábyrgðina á Icesave-samningnum. 

Að mínum dómi hentaði þetta mál ekki vel til þjóðaratkvæðagreiðslu. Óljóst er hvað unnist hefði ef ríkisábyrgðarfrumvarpið hefði verið fellt í þjóðaratkvæðagreiðslu. Störf Ólafs Ragnars að öðru leyti en því að skrifa undir ríkisábyrgðarlögin eru síðan annar kapítuli og engin ástæða til að blanda þessu tvennu saman.

Hávær minnihluti þjóðarinnar er óánægður með allt sem gert er eða ekki gert. Hávaði breytir engu. Valdið er hjá Alþingi. Skoðaði um daginn upptökur frá átökunum í lok síðasta árs og er undrandi á því hve litlu munaði í raun að bylting yrði hér á landi. Nú eru mjög minnkandi líkur á að svo verði.

Ólafur Ragnar Grímsson var síðast kjörinn sem forseti sumarið 2008 (sjálfkjörinn raunar því enginn bauð sig fram á móti honum) og næstu forsetakosningar eiga að óbreyttu ekki að fara fram fyrr en árið 2012. Ólíklegt er að hann bjóði sig einu sinni enn fram þá. Lítil ástæða er til að velta mikið fyrir sér framtíð forsetaembættisins fyrr.

Sveitarstjórnarkosningar fara fram næsta sumar og næstu Alþingiskosningar eiga samkvæmt fjögurra ára reglunni að fara fram árið 2013. Síðasta kjörtímabil Alþingis var stutt vegna bankahrunsins og vel getur verið að næstu Aþingiskosningar verði fyrir 2013.

Ef halda á stjórnlagaþing sem á að fá rétt til þess að setja nýja stjórnarskrá þarf Alþingi að afsala sér valdi sínu. Ekki er víst að þingmenn geri það með glöðu geði. Ráðgefandi stjórnlagaþing er líklegri möguleiki. Hefð er ekki fyrir þjóðaratkvæðagreiðslum hérlendis og árið 2004 dugði neitun forseta á undirskrift fjölmiðlalaganna ekki.

Athugasemdir

[Jón Steinar Ragnarsson, 4.9.2009 kl. 03:20]

Neitun forseta að samþykkja lög eða frumvörp er í raun áfríun málsins til þjóðarinnar, samkvæmt 26.grein annars kafla stjórnarskrárinnar.  Neitunin er ekki byggð á pesónulegri afstöðu forsetans til málsins, heldur er hún leið hans til að vísa málinu til þjóðarinnar.

Svona hljómar greinin:

 26. grein

Ef Alþingi hefur samþykkt lagafrumvarp, skal það lagt fyrir forseta lýðveldisins til staðfestingar eigi síðar en tveim vikum eftir að það var samþykkt, og veitir staðfestingin því lagagildi. Nú synjar forseti lagafrumvarpi staðfestingar, og fær það þó engu að síður lagagildi, en leggja skal það þá svo fljótt sem kostur er undir atkvæði allra kosningabærra manna í landinu til samþykktar eða synjunar með leynilegri atkvæðagreiðslu. Lögin falla úr gildi, ef samþykkis er synjað, en ella halda þau gildi sínu.

Þetta er afar skýrt. 

Menn undra sig á því hvers vegna þetta varð ekki prósessinn í tilfelli fjölmiðlafrumvarpsins, eins og samkvæmt öllu hefði átt að verða. Skýringin er afar einföld.  Davíð Oddson ákvað að frumvarpið yrði dregið til baka í stað þess að leggja það undir þjóðina. Þannig var það ferli stoppað.  Hann treysti ekki þjóðinni til að meta rétt.

Hann hafði fulla ástæðu til þessa vantrausts. Hann var of seinn að kynna frumvarpið. Nokkrum árum of seinn. Það sem frumvarpið átti að koma í veg fyrir var þegar orðið. Alger einokun útrásarprinsanna á fjölmiðlun í landinu. Í skjóli þess mótuðu þeir afstöðu þjóðarinnar í frægri spunaherferð. 

Það hefði verið betur ef það frumvarp hefði gengið í gegn. Enn er eignarhaldið í höndum illvirkjanna og spuninn og þöggunin blómstra sem aldrei fyrr.

[Jón Steinar Ragnarsson, 4.9.2009 kl. 03:32]

Ég lít svo á að samþykki forsetans á þessu frumvarpi sé ógilt af þeirri einföldu ástæðu að hann setur fyrirvara fyrir henni. Það er fordæmalaust og á sér enga lagastoð. Já hans skal vera já og nei hans skal vera nei. Ekkert kannski eða ef.

Frumvarpið á að fara til hans aftur og hann þarf að vera afdráttalaus. Það er skylda hans.

Segi hann nei í það skiptið, þá er tvennt í stöðunni.

1. Haldin verða þjóðaratkvæði um málið. Segi þjóðin nei er niðurstaðan bindandi. Menn verða það að reyna að semja nýtt frumvarp, sem yrði þjóðinni að skapi eða neita ábyrgðinni og þá væntanlega skjóta málinu til dómstóla, eins og allta hefði átt að verða.

2. Frumvarpið verður dregið til baka og þannig ógilt í sinni mynd eins og gerðist með fjölmiðlafrumvarpið. Þá yrðu menn að sama skapi að setjast niður og semja annað, hafna ábyrgðinni eða samþykkja að skjóta málinu fyrir dómstóla.

Hver sem niðurstaðan yrði, þá vísar allt til þess að krafan fari fyrir alþjóðadómstóla. Sem er og hefur alltaf verið hin lögformlega, réttláta og sjálfsagða leið.

[Jón Steinar Ragnarsson, 4.9.2009 kl. 04:25]

Semsagt Sæmi: Mér finnst þú heldur værukær varðandi svo stórt mál.

Ef annars þessi samþykkt stendur, þá vil ég gerast spámaður um framhaldið. Bretar og Hollendingar munu samþykkja fyrirvarana, því ef þeir yrðu dregnir til baka, þá reikna ég ekki með að forsetinn gúteri samninginn í upprunalegu horfi. Ástæðan er sú að þessir "vinir" okkar vilja alls ekki missa þetta fyrir dómstóla. Þeir hamra á okkur með hótunum og nýta sér núverandi upplausn og panikk. 

Ef þeir fallast á fyrirvarana, þá breytist annars lítið. Upphæðin, vextirnir og greiðlutíminn heldur og það er því sýndarleikur að setja þessa fyrirvara. Að greiðslugeta ráði afborgunum breytir litlu, því við munum bara borga meiri vexti ef greislugetan er lítl (og hún verður það) Þetta er því ákvæði, sem eingöngu lengir í snörunni og þyngir byrðina til lengri tíma. 

Frumvarpið lítur semsagt öðruvísi út, en inniheldur nákvæmlega sömu byrðar, ef ekki meiri.

[Sæmundur Bjarnason, 4.9.2009 kl. 05:38]

Jón Steinar, ég skil vel röksemdir þínar og vissulega er ástæða til að fjölyrða um þetta mál æsingalaust. Mér finnst orðræðan um þetta og fleira vera alltof illskeytt. Skilgreiningar þínar eru ekki hafnar yfir vafa.

Þegar bankakreppan skall á hélt ég lengi vel að hún og mál sem henni tengjast yrðu ekki flokkspólitísk. Svo er þó að verða.

Ólafur Ragnar Grímsson er pólitískur og ákvörðun hans nú af slíkum toga. Um hana má margt segja en bloggarar leysa ekki málin. Til þess eru þingmenn kjörnir og það eiga þeir að gera.

[Jón Steinar Ragnarsson, 4.9.2009 kl. 08:49]

Ég er alveg pollrólegur Sæmi. Bloggarar hafa nú oft velt þungu hlassi og opnað augu stjórnmálamanna eða vakið athygli á hlutum, sem hafa farið framhjá þeim. Ekki má gleyma að bloggarar eru margi málmetandi menn og fræðingar á sínu sviði, sem eiga fáar aðrar leiðir til að ná sambandi en bloggið.

Ef Ólafur hefur tekið sína ákvörðum af pólitískri slagsíðu, þá á hann að segja af sér strax, því hann er eiðsvarinn til hlutleysis og hollustu við þjóðina.

Ég set þetta nú fram hér að ofan til þess helst að útskýra fjömilafrumvarpsmálið á fátt skylt við það sem nú er í gangi, auk þess sem ég held að margir hafi ekki skilið af hverju það fór ekki í þjóðaratkvæði og telja því að þjóðaratkvæðagreiðslur séu geðþótta þingsins að ráða og jafnvel að það sé hægt að meina okkur þann munað.

Ég vona að menn verði nær um þetta ef þeir nenna að plægja sig í gegnum kjaftavaðalinn í mér.

[Ólafur Sveinsson 4.9.2009 kl. 08:49]

"Ólafur Ragnar Grímsson er pólitískur og ákvörðun hans nú af slíkum toga. Um hana má margt segja en bloggarar leysa ekki málin. Til þess eru þingmenn kjörnir og það eiga þeir að gera."  Greindarleg loka orð hjá þér.

[Jón Steinar Ragnarsson, 4.9.2009 kl. 08:54]

Ég minni svo á mig þegar mónarkíin fallast á skilmálana. Þá höfum við endanlega tekin púströrið.

Það verður svona gustuk hjá þeim eins og að slá af hest, sem er brotinn á öllum löppum.